Niech zbliżające się Święta Bożego Narodzenia będą pełne nadziei i niosą ze sobą ciepło rodzinnych spotkań, wyzwań i wspólnego dzielenia się chwilami szczęścia.
Prawie 481 mln zł – to kwota, która do końca stycznia trafiła na konta opolskich firm realizujących projekty z unijnym dofinansowaniem w latach 2014-2020. A to jeszcze nie koniec, bo część wniosków wciąż jest realizowana lub oceniana. We wszystkich podpisanych do końca stycznia umowach o dofinansowaniu pula unijnego wsparcia zarezerwowana dla firm to prawie 734 mln zł.
- To ogromna kwota pieniędzy, która z pewnością napędzała i wciąż jeszcze będzie napędzać naszą gospodarkę – mówi marszałek woj. opolskiego Andrzej Buła. – Warto podkreślić, że unijne dotacje przynoszą korzyć nie tylko firmom, które je otrzymują, ale także ich podwykonawcom czy biznesowym partnerom.
Efekty unijnej perspektywy finansowej z lat 2014-2020 podsumowano na konferencji prasowej, która odbyła się 11 lutego w opolskim urzędzie marszałkowskim i online. Jej uczestnicy podkreślali, że już same liczby i kwoty robią duże wrażenie.
– Ogólna wartość zrealizowanych z unijnym dofinansowaniem projektów to ponad 1,2 miliarda złotych. Podpisanych umów na dofinansowanie tylko w ramach naborów było prawie pięćset – mówił członek zarządu województwa Szymon Ogłaza. - Ale prawdziwą skalę zmian, jakie dały dotacje, łatwiej sobie wyobrazić, gdy mówimy o efektach zrealizowanych dzięki tym pieniądzom pomysłów.
W ponad 150 firmach wprowadzone zostały nowinki teleinformatyczne, które służą usprawnieniu pracy tych firm czy lepszemu koordynowaniu ich współpracy z klientami. W ramach tych projektów powstała np. platforma do organizacji targów wirtualnych czy systemy elektronicznego ewidencjonowania towarów. Ponad 100 firm mogło promować swoje produkty lub usługi na nowych rynkach, w tym zagranicznych. Powstało lub powstaje 11 placówek opieki dla seniorów, w których będzie łącznie ok. 150 miejsc opieki w ramach pobytu dziennego, ponad 300 miejsc w ramach opieki całodobowej i ponad 150 miejsc w ramach tzw. mieszkań wspomaganych. Trzy kolejne, złożone w ub. roku wnioski, są właśnie oceniane. Z kolei w utworzonych, doposażonych czy wyremontowanych żłobkach i alternatywnych miejscach opieki dla dzieci do lat 6 powstało prawie 550 nowych miejsc opieki. - To są konkretne efekty wykorzystania unijnego wsparcia, które przekładają się na większy komfort życia rodzin w naszym regionie – podkreśla Szymon Ogłaza.
Największa pula pieniędzy unijnych z lat 2014-2020 na wsparcie biznesowych pomysłów opolskich przedsiębiorców przeznaczona została na innowacje. – W pięciu ogłoszonych i rozstrzygniętych przez OCRG naborach zarząd województwa przyjął do dofinansowania łącznie 87 innowacyjnych projektów – wylicza marszałek Andrzej Buła. – Te projekty wsparto w sumie kwotą prawie 189,3 mln zł. Dzięki tym pieniądzom powstały miedzy innymi centra badawcze i innowacje w skali świata. Takie jak na przykład wysięgnik do kamer stabilizujący obraz podczas scen pościgu czy maty służące do odciągania soli drogowej z gleby wokół drzew czy na pasach zieleni.
Zrealizowano też projekt, którego celem jest zastąpienie antybiotyków w hodowli drobiu mieszankami ziołowymi lub probiotykami oraz projekty służące zmniejszeniu wagi materiałów używanych do produkcji samochodów. - To są projekty, które mogą przełożyć się na życie nas wszystkich – dodaje Andrzej Buła. – Dzięki nim możemy zdrowiej żyć, w mniej zanieczyszczonym spalinami środowisku.
W minionych 7 latach opolscy przedsiębiorcy mogli też skorzystać z unijnych pożyczek udzielanych bez opłat i prowizji, często z zerowym oprocentowaniem. - Takich pożyczek do chwili obecnie udzielono 925. Łącznie stanowiły one pulę ponad 209 milionów złotych – mówi Roland Wrzeciono, dyrektor podlegającego samorządowi województwa Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarki.
W ubiegłym roku, gdy gospodarka musiała zmierzyć się z pandemią koronawirusa Covid-19, zarząd województwa przeznaczył unijne pieniądze także na finansowe wsparcie dla firm: 51 mln zł zostało przeznaczonych na tzw. pożyczki płynnościowe, a 32,8 mln zł na granty na kapitał obrotowy.
Dzięki unijnym pieniądzom z lat 2014-2020, nie tylko tym przyznawanym w naborach OCRG, wzrosła atrakcyjność woj. opolskiego dla inwestorów. Na inwestycje w drogi (wojewódzkie, lokalne i dojazdy do terenów inwestycyjnych) w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Opolskiego przeznaczono prawie 660 mln zł, a na uzbrojenie terenów inwestycyjnych prawie 40 mln zł. Efekt to m.in. pozyskani inwestorzy i miejsca pracy. – W sumie w latach 2014-2020 „tak” Opolszczyźnie powiedziało 57 inwestorów, którzy mają stworzyć lub już utworzyli 9630 miejsc pracy – wymienia marszałek Andrzej Buła. – Zadeklarowana przez nich wartość inwestycji to ponad 2 miliardy 191 milionów euro. Część tych pieniędzy z pewnością już trafiła albo trafi do opolskich podwykonawców tych firm.
Ale OCRG nie tylko ocenia i rozstrzyga nabory na unijne dotacje. Na bieżąco sprawdza też, czy te pieniądze są wydawane zgodnie z prawem i z zapisami w projektach. W razie stwierdzonych nieprawidłowości windykuje przyznane dotacje. – W sumie w latach 2014-2020 przeprowadziliśmy 399 kontroli – podaje dyrektor OCRG. – Były to zarówno kontrole dokumentacji, prowadzone na zakończenie realizacji projektu, jak i kontrole przeprowadzane u beneficjentów, w miejscach realizacji projektów: planowe, doraźne, kontrole trwałości projektów i wizyty monitoringowe.
Wykryto w nich łącznie 46 nieprawidłowości. Najczęściej dotyczyły one kwestii tzw. wydatków niekwalifikowanych, czyli takich, które nie były przewidziane we wnioskach o dofinansowanie czy regulaminach naborów; naruszenia zasad udzielania zamówień publicznych; niezrealizowania projektów w terminie czy niedochowania zasady trwałości projektu, czyli takiego użytkowania inwestycji przez określony czas, jaki firma założyła w swoim dofinansowanym z UE projekcie. Windykowano łącznie 6 beneficjentów. - Trzy z tych spraw są w toku, jedną umorzono, a w przypadku dwóch firm odzyskano kwotę prawie 300 tysięcy złotych – podsumowuje Roland Wrzeciono.
Miniona unijna perspektywa dała też możliwość zorganizowania wielu spotkań, warsztatów, szkoleń, wyjazdów na targi czy misje. – Dzięki takim projektom, jak np. „Kooperacyjne Opolskie… ”, na targi branżowe do Berlina, Mediolanu, Kolonii, Hanoweru czy Poznania pojechało z nami ponad 700 przedstawicieli instytucji otoczenia biznesu i firm – podaje Roland Wrzeciono, dyrektor OCRG.
Wśród szkoleń czy warsztatów, organizowanych przez OCRG w regionie, największą popularnością cieszyły się m.in. szkolenia lean manufacturing, spotkania nt. spraw kadrowych (zatrudnianie, koszty, prawodawstwo), Program Mentoringu Biznesowego Woj. Opolskiego, gale dla firm, spotkania poświęcone umiędzynarodowieniu, takie jak Forum Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze, tematy dotyczące eksportu, grupowych zakupów energii i gazu czy spotkania benchmarkingowe.
Za unijne pieniądze można też było przeszkolić pracowników, kadrę kierowniczą i zrealizować usługi specjalistyczne. – Do chwili obecnej z możliwości przeszkolenia pracowników skorzystało 613 firm za kwotę prawie 4,2 mln zł, z możliwości przeszkolenia kadry kierowniczej 241 firm za kwotę ponad 3,6 mln zł, a z usług specjalistycznych 254 firmy za kwotę ponad 6 mln zł – podaje Roland Wrzeciono.
Ogółem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 na wsparcie firm i lokalnego biznesu w woj. opolskim zarezerwowano 160 mln euro.
PERSPEKTYWA 2014-2020 W LICZBACH
160 mln euro – taką pulę pieniędzy ogółem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Opolskiego na lata 2014-2020 zarezerwował zarząd województwa na wsparcie dla firm i lokalnego biznesu w regionie
1 201 168 435,58 zł - to ogólna wartość projektów, które w latach 2014-2020 zostały lub są realizowane z unijnym dofinansowaniem z RPO WO 2014-2020
733 754 735,75 zł - to kwota przyznanego już beneficjentom w podpisanych umowach dofinansowania z RPO WO 2014 – 2020
480 904 175,27 - to kwota wsparcia wypłaconego do chwili obecnej przez OCRG na konta firm w ramach naborów z lat 2014-2020
476 umów z beneficjentami podpisano w latach 2014-2020 w ramach RPO WO
274 firmom do chwili obecnej wypłacono dofinansowanie w ramach naborów ogłoszonych przez OCRG w latach 2014-2020 (niektóre firmy dostały unijne dofinansowanie do więcej niż jednego projektu)
925 pożyczek z funduszy unijnych przyznano przez pośredników finansowych z RPO WO w latach 2014-2020 na łączną kwotę 209 036 454,77 zł
399 – to liczba kontroli, jakie w latach 2014-2020 przeprowadzili pracownicy Działu Kontroli OCRG; w wyniku tych kontroli wykryto 46 nieprawidłowości; 38 zawartych umów na unijne dofinansowanie przyznane w latach 2014-2020 zostało rozwiązanych
299 599,87 zł – taką kwotę Dział Windykacji OCRG odzyskał w latach 2014-2020 od tych firm, w których stwierdzono nieprawidłowości i wobec których wszczęto procedurę odzyskania przyznanego dofinansowania
2 mld 191 mln euro – to wartość wszystkich inwestycji firm, obsługiwanych przez Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera w OCRG, które zdecydowały się na inwestycje w woj. opolskim; łącznie w latach 2014-2020 „tak” Opolszczyźnie powiedziało 57 firm, powstanie w nich 9 630 nowych miejsc pracy
729 osób – przedsiębiorców, przedstawicieli instytucji otoczenia biznesu i jednostek badawczo–rozwojowych – wzięło udział w latach 2014-2020 w targach i wystawach krajowych i zagranicznych, na które wyjazdy zorganizowało OCRG. Wyjazdy te możliwe były dzięki projektom unijnym: „Opolska Platforma Innowacji” oraz dwóm edycjom projektu „Kooperacyjne Opolskie – profesjonalne otoczenie biznesu”
4 - po tyle umów na dofinansowanie w ramach unijnych naborów podpisały w latach 2014-2020 firmy Explomet Gałka, Szulc sp. z o.o. oraz I-Systems sp. z o.o. s.k. - „rekordzistki” w kategorii ilości pozyskanych w tym okresie dotacji. I-Systems w ramach wszystkich 4 umów pozyskała łącznie 3 509 186,26 zł dofinansowania, a Explomet – łącznie 6 763 863,53 zł. Firmy te korzystały z naborów na innowacje, współpracę gospodarczą i promocję oraz na wsparcie TiK w przedsiębiorstwach.
9 999 200,00 zł – to rekordowa suma unijnego dofinansowania, jakie pozyskała w latach 2014-2020 jedna firma. Taką dotację dostała Stocznia Koźle sp. z o.o. Łączna wartość realizowanego przez tę firmę projektu to 15 104 880,00 zł. Projekt ten nosi tytuł: „Badania przemysłowe i prace rozwojowe dotyczące opracowania technologii budowy kontenerowca z innowacyjnym systemem balastowania i napędem LNG w firmie Stocznia Koźle sp. z o.o.”
NABORY PRZEPROWADZANE W LATACH 2014-2020:
> Działanie 1.1 - innowacje w przedsiębiorstwach (5 naborów)
> Działanie 2.4 – współpraca gospodarcza i promocja (3 nabory)
> Poddziałanie 2.1.2 - nowoczesne rozwiązania teleinformatyczne, czyli tzw. TIK-i (4 nabory)
> Poddziałanie 2.1.3 - wprowadzanie nowych usług i produktów przez MSP działające na terenach przygranicznych (4 nabory)
> Poddziałanie 2.1.4 - rozwój podmiotów ekonomii społecznej, czyli fundacji, stowarzyszeń czy spółdzielni socjalnych prowadzących działalność gospodarczą (4 nabory)
> Działanie 3.4 - poprawa efektywności energetycznej w firmach (3 nabory)
> Poddziałanie 10.1.2 - budowa, rozbudowa czy remonty domów seniora oraz żłobków i miejsc opieki dla dzieci do lat 6 oraz, czyli infrastruktura usług społecznych (6 naborów)
W sumie w latach 2014-2020 Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki ogłosiło 29 naborów konkursowych. 27 z nich zostało rozstrzygniętych, a dwa są wciąż oceniane.
Najpopularniejsze w latach 2014-2020 nabory to: nabór na współpracę gospodarczą i promocję (w 3 takich naborach firmy złożyły w sumie 221 wniosków) oraz nabór na nowoczesne rozwiązania teleinformatyczne, tzw. TIK-i (w 4 przeprowadzonych naborach firmy złożyły łącznie 375 wniosków).
ROK 2020 W LICZBACH
5 naborów OCRG ogłosiło w 2020 r. (infrastruktura usług społecznych, nabór na nowe produkty i usługi w MSP na obszarach przygranicznych, efektywność energetyczna MŚP, wsparcie TiK w przedsiębiorstwach, inwestycje dla podmiotów ekonomii społecznej)
153 firmom w 2020 r. wypłacono dofinansowanie w ramach naborów ogłoszonych przez OCRG
89 960 066,02 zł – to kwota dotacji wypłaconych przez OCRG firmom w ramach naborów w 2020 r.
110 umów o dofinansowanie podpisano z beneficjentami w 2020 r. na kwotę 79 062 465,99 zł
316 pożyczek przyznano przez pośredników finansowych w 2020 r. z RPO WO na lata 2014-2020 na kwotę 65 942 323,18 zł
32,8 mln zł – to ogólna pula unijnego wsparcia na granty na kapitał obrotowy przeznaczona dla firm z woj. opolskiego przez zarząd województwa
696 firm dostało grant na kapitał obrotowy do 5 lutego w ramach I i II naboru na granty przeprowadzonych przez OCRG w czerwcu i październiku
29 378 033,42 zł to łączna kwota pieniędzy na granty wypłacona lub zarezerwowana do 5 lutego 2021 r. w ramach przygotowanych do podpisania albo już podpisanych umów
70 projektów inwestycyjnych, czyli spraw firm zainteresowanych ulokowaniem swojej fabryki czy zakładu na terenie woj. opolskiego, prowadziło w 2020 r. Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera w OCRG; 44 projekty pojawiły się w ub. roku, a pozostałe 26 projektów – w latach ubiegłych
6 firm podjęło pozytywne dla Opolszczyzny decyzje inwestycyjne w 2020 r., tyle co w latach 2018 i 2019; są to firmy z Niemiec, Norwegii, USA, Japonii i Polski; dwie z nich zgadzają się na ujawnienie nazwy: Dino, inwestor polski z branży logistycznej, który ulokuje się w Ujeździe, ma zatrudnić nawet 300 osób, a wydatki inwestycyjne wyniosą ok. 50 mln zł; firma Monosol – inwestor z USA i Japonii, który też wybrał Ujazd. Założone wydatki inwestycyjne to 180 mln zł, a zatrudnienie w firmie ma wynieść 100 osób.
470 mln zł – to łączna pula pieniędzy, jakie na swoje inwestycje w woj. opolskim ma wydać 6 firm, które podjęły pozytywne decyzje o inwestowaniu w Opolskim w 2020 r.; pracę w nich znajdzie 620 osób